Engels / English

Vlinders en nachtvlinders in de tuin     

Subpagina vlinders: Dagvlinders      Uilen, Noctuidae      Spanners, Geometridae      Bladrollers, Torticidae      Pyralidae, Crambidae      Sikkelmotten, Oecophoridae
 

Dagvlinders 

De dagvlinders (familie Dikkopjes (Hesperiidae), familie Lycaenidae, familie Nymphalidae, familie Witjes (Pieridae)) staan nu op een aparte pagina.  Subpagina dagvlinders.

Nachtvlinders 

Voor de families, waarvan ik veel soorten heb, heb ik een subpagina gemaakt. Ik heb van elke familie een voorbeeld op deze pagina geplaatst met daaronder een link naar de subpagina over deze familie.

Gewone stofuil (Hoplodrina octogenaria, synoniem Hoplodrina alsines). Familie uilen (Noctuidae).

Zenegroenbladroller (Endothenia ustulana). Familie bladrollers (Tortricidae).

Bandspanner - Zwartbandspanner (Xanthorhoe fluctuata). Familie spanners (Geometridae).

Parelmoermot, netelmot (Pleuroptya ruralis) Familie grasmotten (Crambidae).

Bruine molmboorder (Harpella forficella). Familie Sikkelmotten (Oecophoridae).

Langsprietmotten (Adelidae).

Vrouw.   Man.  Geelband Langsprietmot (Nemophora degeerella). Familie langsprietmotten (Adelidae). Een vrouwtje. Het mannetje heeft namelijk veel langere sprieten. (vijfmaal hun lichaamslengte) Het is een dagactieve nachtvlinder. De vlinder leeft op adderwortel, brandnetel en margriet. De rups leeft van afgevallen berkenblad.  Vliegtijd van mei tot en met juni. Foto 5-6-2012. Mannetje. 6-6-2012.

.. .   Pinksterbloemlangsprietmot (Cauchas rufimitrella). Familie langsprietmotten (Adelidae). Het vlindertje heeft een prachtige metallic glans. Het is een dagactieve nachtvlinder.  Spanwijdte 10-12 mm. De larven leven in de zaden van de pinksterbloem. Een andere hostplant is look zonder look. (laatste foto) Vliegtijd van mei tot en met juni. Laatste foto 19-5-2010.

.. Man. Vrouw .  Smaragdlangsprietmot (Adela reaumurella). Familie langsprietmotten (Adelidae). Een dagactieve metallisch groene nachtvlinder. Rupsen leven op bladresten. Spanwijdte 14-18 mm. Foto's 5-5-2010 van het mannetje.  Vrouwtje smaragdlangsprietmot met kortere antennes:  Foto 14-5-2011. Vliegtijd van mei tot en met juni. Je ziet de mannetjes dansen bij de struiken. Een mooi gezicht met die lange sprieten.

.. . .   Gevlekte langsprietmot (Nematopogon adansoniella). Familie langsprietmotten (Adelidae). Het is een dagactieve nachtvlinder. Hij lijkt op de Nemapogon swammerdamella. Maar Nemapogon adansoniella heeft grijsbruin /wit geringde antennen. Zie detailfoto. Voorvleugels zijn okergeel met een rastertekening. Spanwijdte 17-19 mm. Waardplanten: beuk, eik, sleedoorn en blauwe bosbes. April- juni. Eén generatie. Europa. Foto's 24-4-2010, 4-5-2014.

Waaiervlinders (Alucitidae). 

.. .  Waaiermot, zespennig waaiermotje (Alucita hexadactyla). Familie Waaiervlinders (Alucitidae).    De vleugel is verdeeld in 6 "veren". De mot lijkt daardoor op een waaier. Een algemene mot. In de tuin zie ik hem niet, omdat hij daar niet opvalt. Wel soms (net als deze mot) in huis. In Nederland is er maar één zeldzaam familielid, namelijk de duifkruidwaaiermot (Alucita Grammodactyla).  Spanwijdte: ongeveer 14-16 mm. Waardplant: Kamperfoelie. De rups voed zich met de knoppen en bladeren. Soms mineren ze de bladeren. Het hele jaar. De mot overwintert. Europa, ingevoerd in Amerika. Foto's 16-10-2012.

Kortvleugelmotten (Chimabachidae).

.. . .  Voorjaarskortvleugelmot (Diurnea fagella). Familie Kortvleugelmotten (Chimabachidae). De vrouwtjes hebben korte vleugels en kunnen niet vliegen. De mannetjes kunnen zowel licht als donker zijn. Waardplanten zijn loofbomen als beuk, eik en berk. De eitjes worden op de barst afgezet. Hij overwintert als pop. Vliegtijd Maart- mei. Eén generatie. Spanwijdte 19-29 mm. Europa. Foto's 8-4-2011, 29-3-2014.

Glittermotten Choreutidae.

.. .   Brandnetelmotje (Anthophila fabriciana). Familie Glittermotten (Choreutidae). Een heel klein dagactief nachtvlindertje.  Spanwijdte: 10-15 millimeter. De rups eet van de brandnetels. Vliegtijd: Mei- oktober. Twee generaties. Het meest te zien in juni en september.  Verspreiding: het Palearctisch gebied. Foto's 6-9-2009.

Skeletteermot (Choreutis pariana). Familie Glittermotten (Choreutidae). De vleugels zijn roodbruin tot grijsbruin met een donkere zigzaglijn met een lichte band. De kop is grijsbruin.  Hostplant voor de rups: Vooral appel (Malus) Hij eet het bovenste bladgroen. Daardoor krijg je het skelet van het blad te zien.  Het is geen algemene vlinder en komt vooral voor in tuinen met appelbomen. Spanwijdte 11-15 mm. Vooral in juli en september. Twee generaties. Inheems in Euroazië. Ingevoerd in Noord-Amerika. Foto 23-7-2012.

Kokermotten (Coleophoridae).
Kleine, slanke motten. De larven zijn eerst gewone bladmineerders, maar later leven ze in een koker gemaakt uit zijde die is gehard door afscheiding en meestal ook uit plantmateriaal. 

..  Metaalkokermot (Coleophora alcyonipennellakokermotten (Coleophoridae).    De mot is zwart met een oranje metallic irisatie. Hij lijkt veel op de Coleophora deauratella (11-13 mm) en Coleophora trifolii (15-20 mm). De afmetingen verschillen iets en hij verschilt door de witte uiteinden van de antenne. Spanwijdte: 12-14 mm. Waardplanten: Klaver (Trifolium) en knoopkruid (Centaurea). Vooral witte klaver (Trifolium repens). De rups eet de rijpende zaden, levend in een koker van gedroogde bloemblaadjes. Mei-juni en juli- augustus, Twee generaties. De rups in diapauze overwintert. Europa, Pakistan, het Nabije Oosten en Noord-Afrika. Geïntroduceerd in Nieuw-Zeeland en Australië. Foto's 4-8-2018. Witte uiteinden van de antenne.

Eenstaartjes (Drepanidae).

..  Gele eenstaart, eiken eenstaart (Watsonalla binaria voorheen Drepana binaria). Familie eenstaartjes (Drepanidae).    Bruine voorvleugels met twee donkere vlekjes en twee lichte dwarslijnen.Zoals bij veel eenstaartjes heeft de vorm van de voorvleugel een hoek De beukeneenstaart (Watsonalla cultraria) lijkt er op, maar is bruiner en heeft één donker vlekje.  Spanwijdte: 18-35 mm. Waardplanten: Vooral eik. April- september. Twee generaties. De pop overwintert in een opgevouwen eikenblad. Europa, Noord AfrikaFoto's 23-8-2013.

Mineermotten (Gracillariidae).  

Tekst overgenomen uit wikipedia: Het zijn uiterst kleine vlinders met een goed gevormde zuigtong en lange antennes die voornamelijk in de avondschemering vliegen.
De rupsen van de mineermotten zijn meestal zeer vlak en bezitten naar voren gerichte onderkaken. Het grootste gedeelte van de rupsen leeft als bladmineerder in bladeren. Hiervoor bezitten de rupsen onderkaken, waarmee het uitsnijden en knippen van bladcellen mogelijk is. Deze kaken veranderen bij latere larvestadia. Hierdoor kunnen larven van verschillende leeftijden er heel verschillend uitzien (Polymetabolie). De oudste larvestadia leven meestal aan de binnenzijde van opgerolde bladeren, die ze van binnenuit verder opeten.

.. . .   Seringensteltmot (Gracillaria syringella). Onderfamilie Gracillariinae. Familie Mineermotten (Gracillariidae).   Voorvleugels wisselende bruin met lichte strepen en vlekken. Variabel. (vergelijke met de laatste twee foto's onder) Achtervleugels bruinachtig grijs.  Mei- augustus. Twee generaties. Hij overwintert als pop. Spanwijdte: 10-13 mm. Waardplanten voor de rups zijn verschillende soorten sering (Syringa), liguster (Ligustrum) en Es (Fraxinus). Eieren worden gelegd op de onderzijde van bladeren langs de nerven. Foto's 5-5-2013.      Paartje 2-5-2014.

..   Kastanjemineermot (Cameraria ohridella). Onderfamilie Gracillariinae. Familie Mineermotten (Gracillariidae).   Vroeger waren de bladeren van onze paardenkastanjes de hele zomer mooi groen. Nu beginnen ze in juni al bruin te worden. De veroorzaker zijn de larven kastanjemineermot. De larve eten door de nerven heen van het blad, waardoor grote delen bruin worden. (zie foto onder). De kastanjemineermot is niet inheems. In 1985 werd hij in Europa voor het eerst waargenomen. (1999 in Nederland) Hij hoogstwaarschijnlijk afkomstig uit Azië. Wonderbaarlijk dat hele bomen bruin worden door de larve van zo'n klein beestje. De mot is 5 mm lang. Hij heeft behalve de koolmeesjes en een paar sluipwespen weinig natuurlijke vijanden. De voorvleugels zijn glanzend lichtbruin met witte banden. De achtervleugels zijn donkergrijs. Mei- september. Meerdere generaties. Spanwijdte: 8 mm. Foto's 18-5-2013.  Kastanjeblad 26-6-2012.

Wortelboorders (Hepialidae)

..   Oranje wortelboorder  (Triodia sylvina). Familie wortelboorders (Hepialidae). Mannetje is oranjebruin met twee diagonale witte strepen. Vrouwtje is grijsbruin. Rups: September-juni en overwintert tweemaal op de wortels, waarvan hij ook eet.  Waardplanten zijn o.a. paardenbloem, adelaarsvaren en zuring. Vliegtijd Juli-september. Eén generatie. Spanwijdte 30-50 mm (vrouwtjes zijn groter dan de mannetjes). Europa.  Foto's 13-8-2020.

Witvlekmotten (Incurvariidae).

Gewone witvlekmot (Incurvaria masculella). Familie Witvlekmeotten (Incurvariidae). Kenmerken: Bruine vleugels met scherp begrensde witte vlekken. Daar zijn de vlekken echter niet zo scherp begrensd. De mannetjes hebben gekamde antennen. De jonge larve is een bladmineerder (mei, juni). Na de eerste vervelling maakt de larve een uitsnede uit de mijn. Hierin leven ze op de grond van dorre bladeren.   Rups. Foto 10-7-2012.  Waardplanten zijn o.a meidoorn, eik, berk, roos, bosbes. (In Engeland vooral in meidoorn). Hij overwintert als rups. Vliegtijd April-juni Spanwijdte 12-16 mm. Europa.

Berkenbladsnijdermot (Incurvaria pectinea). Familie Witvlekmotten (Incurvariidae). Hij lijkt op de gewone witvlekmot. De vlekken zijn zoals je op de foto ziet minder duidelijk. De vleugels zijn ook bruin, maar lichter. De jonge larve is een bladmineerder: Zie larve bij de gewone witvlekmot. Waardplanten: Loofbomen als berk, appel, hazelaar, haagbeuk.  Vliegtijd April- mei. Spanwijdte 12-16 mm. Europa. Foto 8-5-2013.

Slakrupsvlinders (Limacodidae).

..  Slakrups (Apoda limacodes). Familie slakrupsvlinders (Limacodidae).    De voorvleugels zijn breed en kort. Je zou hem voor een uiltje kunnen aanzien.   De voorvleugels zijn lichtbruin (vrouwtje lichter) met twee donkere uit elkaar lopende lijnen, die soms de grens vormen van een donker gedeelte. (niet bij de slakrups op de foto).  Spanwijdte: 20-30 mm. Waardplanten voor de rups zijn loofbomen, vooral eiken en beuken. De rups heeft geen zichtbare poten en beweegt zich voort als een slak. Mei- augustus. Eén generatie. De rupsen overwinteren in een cocon tussen de afgevallen bladeren. Europa. Foto's 2-8-2013.

Donsvlinders (Lymantriidae). 

..  Plakker (Lymantria dispar). Familie donsvlinders (Lymantriidae) Dit is een mannetje. De grotere vrouwtjes zijn wit of geelwit met donkere zigzag lijnen en vliegen weinig of niet. Het mannetje valt op door de sterk geveerde antennes. Zijn voorvleugels zijn bruin met enkele golvende donkere lijnen. Spanwijdte: 32-55 mm. Hostplanten: Veel verschillende soorten loofbomen en struiken. Juni- augustus. Eén generatie. De eitjes overwinteren. Die worden afgezet in bastspleten. De rupsen verspreiden zich in het voorjaar door spinseldraden in de wind. Ze kunnen wel 7 cm lang worden. Palearctisch, als exoot in het gehele Nearctisch gebied. Foto's 24-8-2013.    Rupsje van een plakker (Lymantria dispar). Foto 20-5-2009.

Visstaartjes (Nolidae).  

Variabele eikenuil (Nycteola revayana). Familie visstaartjes (Nolidae).    Een heel variabele soort. Spanwijdte 20-25 mm. Waardplanten voor de rups zijn eiken. Vrijwel het hele jaar. Twee generaties, in het voorjaar en herfst. Tweede generatie overwintert. Europa, Noord-Afrika tot het Midden-Oosten en India. Foto 23-7-2024.

Tandvlinders (Notodontidae).

.. .  Dromedaris (Notodonta dromedarius). Familie tandvlinders (Notodontidae).    De voorvleugels zijn donker grijsbruin met een paar lichtbruine langwerpige vlekken. Spanwijdte 35-0 mm. Waardplanten voor de rups zijn berk, els, eik en hazelaar. Mei- augustus. Eén generatie. De dromedaris overwintert als pop. Europa, Klein Azië. Foto's 24-8-2013.

.. Eikenprocessierups (Thaumetopoea processionea). Familie tandvlinders (Notodontidae).    Een zuidelijke soort. Voor 1980 werd de eikenprocessierups slechts een enkele keer in Limburg en Brabant gevonden. Ze breiden zich steeds verder uit in Nederland. Dit is de eerste mot, die ik hier zie. Nog geen rupsen. De rupsen gaan 's nachts in rijen op zoek naar voedsel. Het kunnen er heel veel zijn. Omdat hun brandharen (ter verdediging) veel huidirritaties veroorzaken, worden ze bestreden.  De voorvleugels zijn bruinachtig, geelgrijs met zwartachtige dwarslijnen. Spanwijdte 25-32 mm. Waardplanten voor de rups zijn eiken. Juli-begin september. Eén generatie. Rups mei - juni. Hij overwintert als ei. Europa, Azië. Foto's 6-8-2019.

Koolmotten (Plutellidae).

.. Gemarmerd koolmotje (Plutella porrectella). Familie koolmotten (Plutellidae).    Een lichtgrijze mot met in de lengte richting een bruine lijn. De antennes hebben op het eind drie donkere ringen.   Spanwijdte: 14-17 mm. Het is een nachtvlinder, die makkelijk opvliegt als je door de tuin loopt.  Waardplanten voor de rups: Damastbloem (Hesperis matronalis). April- november. Twee generaties. De rupsen weven de bladen met zijde samen of laten ze krullen. De eitjes overwinteren. De rupsen verpoppen in een cocon aan de onderkant van een blad. Europa, Klein-Azië, Noord- Amerika. Foto's 14-8-2012.

Koolmot, koolmotje (Plutella xylostella). Familie koolmotten (Plutellidae).    De voorvleugels zijn verdeeld in een licht deel en een donker deel met een golvende scheidslijn.  Spanwijdte: 13-15 mm. Waardplanten voor de rups: Planten uit de kruisbloemenfamilie en de tropaeolaceae. De rupsen zij in het begin bladmineerders en leven daarna aan de onderzijde van een blad.. April- oktober. Verschillende generaties. De rupsen weven de bladen met zijde samen of laten ze krullen.  De volwassen mot overwintert , maar overleeft geen koude winters. De mot kan met hulp van de wind grote afstanden afleggen en trekt vanuit zuid Europa Nederland binnen.  Oorspronkelijk in het Middellandse-Zeegebied. Nu Wereldwijd. Foto 11-7-2014.

Zakdragers (Psychidae).
De larven van de Psychidae bouwenzakjes met behulp van zijde- of spinseldraden en materialen uit de omgeving. Aan het zakje herken je vaak de soort. De vrouwtjes missen vaak de vleugels. 

.. .  Gewone zakdrager (Psyche casta). Familie Zakdragers (Psychidae).    De mannetjes hebben harige bruin glanzende vleugels. De vrouwtjes zijn vleugelloos en ongeveer 4 - 5 mm lang. Ze blijft in het zakje.  Spanwijdte: 12-15 mm. Waardplanten voor de rups zijn planten als grassen, berk, wilg, populier. De rups wordt beschermd door een omhulsel van grassprietjes. Mei-juli. Twee generaties. De rupsen overwinteren. Europa. Foto's 26-6-2014.      zakje 15-5-2014.

Vedermotten (Pterophoridae).

..   Scherphoekvedermot (Amblyptilia acanthadactyla). Familie Vedermotten (Pterophoridae).   Deze vond ik in de bijkeuken. Hij vliegt vooral tijdens de schemering. Vroeger werd hij alleen in het zuiden van Nederland waargenomen. Nu wordt hij in het hele land gevonden. De mot overwintert.  De rups is op lage planten te vinden. O.a. op munt, op verschillende soorten geraniums en op struikheide. De Scherphoekvedermot kan het hele jaar gezien worden (Tussen april en augustus overlappende generaties). Spanwijdte: 17-23 mm. Foto 15-6-2011.

Windevedermot (Emmelina monodactyla). Familie Vedermotten (Pterophoridae).   Een heel algemene vedermot. De windevedermot kan verward worden met andere vedermotten van het genus Stenoptilia. De kleur is variabel. Van roestbruin tot vuilwit. Ze vliegen in de schemer en 's nachts. Ze zijn bijna het hele jaar te vinden. Vooral in Augustus, september. De mot overwintert.  Spanwijdte: 18-27 mm. Waardplanten voor de rups zijn vooral planten uit de windefamilie, maar ze worden ook op andere planten gevonden. Europa, Azië, Noord Afrika, Noord Amerika, Mexico. Foto 23-7-2012.

Wesp- of glasvlinders (Sesiidae). 

..   Bessenglasvlinder (Synanthedon tipuliformis). Familie wesp- of glasvlinders (Sesiidae). Een dagactieve nachtvlinder. Net als de glas vleugelstaart heeft hij doorzichtige vleugels. Hij heeft een gele kraag. Bij verse vlinders lopen twee gele lijnen over het borststuk. Op het zwarte achterlijf zijn drie gele banden bij de mannetjes. Bij de vrouwtjes twee gele banden. Spanwijdte 17-20 mm. Waardplanten uit het geslacht Ribes en wilde kardinaalsmuts. Rupsen eten de bast en het hout. Ze overwinteren in de tak. Vliegtijd: Mei-juli. Eén generatie. Palearctisch gebied. Nu ook in Noord Amerika, Azië en Australië. Foto 1-6-2011.

Pijlstaarten (Sphingidae).     

..   Groot avondrood (Deilephila elpenor) olifantsrups. Onderfamilie Macroglossinae. Familie Pijlstaarten (Sphingidae). Ik heb helaas nog geen foto van deze prachtige nachtvlinder. Maar de rups is ook heel apart.  De 8cm lange bruine olifantsrups trekt bij verstoring zijn kop iets in en beweegt hem heen en weer. Door de vlekken, die op een oog lijken lijkt hij nu op een slang. Hij leeft vooral op het wilgenroosje. In de tuin ook op de fuchsia. Hoewel is wilgenroosjes en fuchsia's in de tuin heb staan, zit hij hier op waterdrieblad. De rupsen van de pijlstaarten familie herken je aan de puntstaart. Op de onderste foto is hij in rust. De pop overwintert. De vlinder vind je van mei tot juni. 1 soms 2 generaties.     Hier kun je meer foto's zien

.. .   Glasvleugelpijlstaart (Hemaris fuciformis). Onderfamilie Macroglossinae. Familie Pijlstaarten (Sphingidae). Een dagactieve nachtvlinder. Een makkelijk te herkennen vlinder met een geelbruine pels met een roodbruine band en aan de zijkant witte vlekken. De vleugels zijn gedeeltelijk doorzichtig met een rode rand. Net als een kolibrie vliegt hij van bloem tot bloem en drinkt stilhangend voor de bloem met zijn tong de nectar uit de bloemen. O.a vlinderstruiken en lipbloemigen. Zoals je op de foto's ziet, beweegt hij de vleugels heel snel. Spanwijdte: 38-45 mm. Vliegtijd: Mei-juli. Hij komt vooral voor in de kuststreek en zandgronden.               Europa (behalve Noord-Scandinavië), Noord-Afrika en Centraal en Oost-Azië.           Rupsen zijn o.a. te vinden op kamperfoelie en sneeuwbes. Juni - augustus.  Ze overwinteren als pop tussen de dorre bladeren.

.. .   Kolibrievlinder (Macroglossum stellatarum). Onderfamilie Macroglossinae. Familie Pijlstaarten (Sphingidae). Een dagactieve nachtvlinder. De voorvleugels zijn grijsbruin. De bovenkant van de achtervleugels is oranje. Als hij vliegt zijn de oranje achtervleugels zichtbaar. Net als een kolibrie vliegt hij van bloem tot bloem en drinkt stilhangend voor de bloem met zijn tong de nectar uit de bloemen. Op deze foto's bij de bloemen van Judaspenning. Zoals je op de foto's ziet, beweegt hij de vleugels heel snel. Spanwijdte: 36-50 mm. Vliegtijd: April- oktober. Soms eerder zoals deze kolibrievlinder. Het is zowel een trekvlinder als standvlinder. Ze kunnen 's zomers naar het noorden trekken en tegen de winter naar het zuiden. Europa, Noord Afrika en Azië.           De licht groene rupsen zijn o.a. te vinden op walstro en meekrap. Bij die planten verpoppen ze op de grond, tussen de bladeren. Foto's 3-4-2014.

Ligusterpijlstaart (Sphinx ligustri). Onderfamilie Sphinginae. Familie Pijlstaarten (Sphingidae).   De rupsen vond ik in 2016 in hulst. In juni 2017 is er een ontpopt in deze nachtvlinder. Een heel grote nachtvlinder. De voorvleugels zijn bruin met een donkerbruine strook. Het lichaam is roze met zwarte banden. Vliegtijd: half mei-begin september. De pop overwintert. De rups voedt zich o.a. met liguster, sneeuwbes, vlier en hulst.  Spanwijdte: Ongeveer 80-120 mm. Palearctisch.             . .  Foto's 19-8-2016, 1-9-2016, 25-8-2016. 15-6-2017.

Echte motten (Tineidae). 
Veel soorten vindt men schadelijk, omdat de rupsen dood organisch materiaal eten.

..   Wijnkeldermot (Oinophila v-flava). Onderfamilie Hieroxestinae. Familie echte motten (Tineidae). Geen inheemse soort. Zeldzaam in Nederland!  De voorvleugels zijn bruin, zwartachtig bruin met lichte vlekken, die een V-vormig patroon vormen. Kop met lichtbruine beharing. Lange antennes. De wijnkeldermot wordt in verband gebracht met wijnkelders, omdat de rupsen daar op de schimmel Zasmidium cellare en op wijnkurken leven. In de natuur leeft de rups bij palmachtige planten met stengels. Zo nu en dan wordt hij in Nederland gezien. Meestal in stedelijk gebieden Spanwijdte: Ongeveer 10 mm. Noord- en Zuid-Amerika, Afrika tot in Zuid-Afrika en in het mediterrane deel van Europa, daarbuiten wordt zij als zwerver beschouwd. Foto's 4-5-2016.

..  Moswortelmot (Infurcitinea argentimaculella). Onderfamilie Meessiinae. Familie Echte motten (Tineidae).   Een donker motje met witte vlekken.  De rupsen voeden zich met korstmossen op stenen en oude bomen en maken een tubusvormig met korstmos bedekt spinsel.  Spanwijdte 7-8 mm. Juli- augustus. Foto's: 31-7-2017.

..  Gespikkeld kroeskopje, korenmot (Nemapogon granella). Onderfamilie Nemapogoninae. Familie Echte motten (Tineidae).   De voorvleugels zijn onregelmatig gevlekt donker bruin, wit en grijs. De grijsbruine achtervleugels worden omgeven door een rand van lange haren. Op het hoofd een toefje geel-witte haren. Hij lijkt veel op Gewoon kroeskopje (Nemapogon cloacella). De witte vlek in het centrum op 3/4 van de vleugel is kenmerkend: bij cloacella aanwezig en bij granella afwezig. Ze zijn bijna het hele jaar te vinden.  Spanwijdte: 10-15 mm. Waardplanten voor de rups zijn paddenstoelen, rottend of dood hout, gedroogde producten als paddenstoelen en bessen, granen, meel enz. Wereldwijd. Foto's 26-9-2012.

..   Elfenbankjesmot (Morophaga choragella). Onderfamilie Scardiinae. Familie Echte motten (Tineidae).   Hij lijkt op sommige andere motten uit de familie, maar hij is groter. De rupsen leven in verschillende soorten zwammen. Spanwijdte 20-30 mm. Mei- september. Foto's 16-6-2018.

Tongvarenvretertje (Psychoides verhuella). Onderfamilie Teichobiinae. Familie Echte motten (Tineidae). Zeer zeldzaam in Nederland!    Voor het eerst!!! in Nederland waargenomen, dankzij Tymo Muus, die hem herkende toen hij een foto van mij zag. (Artikel van Tymo) De larve maakt mijnen in varens, vooral tongvaren, maar ook op steenbreekvaren. De blaasmijnen liggen dicht bij de hoofdnerf. Na overwintering maken ze een soort spinsel waar ook sporen op zijn bevestigd. Het valt daardoor niet op, maar als je goed kijkt, zie je dat de sporen in een andere richting lopen. Zie foto van een uitgekomen mijn. Een klein grijs motje, dat in het zonlicht een violette reflectie geeft.  Spanwijdte 9-12 mm. Mei-juni.           . . . Foto's 14, 15, 19, 21-6-2014. Rups 22-3-2015.

Gewone pelsmot (Tinea pellionella). Onderfamilie Tineinae. Familie Echte motten (Tineidae).   Een grijs motje met twee donkere vlekjes en een bruin behaarde kop.  Met deze mot waren we niet blij. Er waren, zonder dat we het gemerkt hadden, op het kleed eitjes gelegd bij de poten van de bank en onder de bank. De rupsen maken een cocon van de stof van het kleed, waardoor ze niet opvallen. De schade aan het kleed, zie je op de foto.  De rupsen voeden zich met wol, bont, leer, veren en haar. Spanwijdte 9-16 mm. Juni- oktober. In huis ook in andere maanden.    Foto mot: 23-6-2016. Rups: 23-4-2016. Kleed: 7-3-2016.

Spinselmotten (Yponomeutidae).

Stippelmot, spinselmot (Yponomeuta) Familie spinselmotten (Yponomeutidae). Misschien kardinaalsmutsstippelmot (Yponomeuta cagnagella) Maar dat is niet zeker, want er zijn meer stippelmotten, die er op lijken en tot nu toe heb ik nog geen rupsen in de kardinaalsmutsen gezien. De meidoornstippelmot, de appelstippelmot en de yponomeuta rorrella lijken er heel veel op. De rupsen hebben wel allemaal hun eigen voedselplant. Een dagactief nachtvlindertje. Spanwijdte: 19-26 millimeter. Vliegtijd: Juni- oktober. Gelukkig maar één generatie. Ze overwinteren als jonge rupsen in de voedselplant. De rupsen spinnen zich helemaal in. In de gesponnen nesten zie je soms grote hoeveelheden rupsen. Ze kunnen een boom of struik helemaal kaal eten. Het is echter van korte duur. Als ze gaan verpoppen herstellen de bomen, struiken zich weer. Je krijg geen uitslag van de rupsen zoals bij de eikenprocessierups. Foto 9-8-2010. Op jakobskruiskruid.

Stippelmot, spinselmot (Yponomeuta) Familie spinselmotten (Yponomeutidae).  Rupsen in een gesponnen nest op de struik Euonymus japonicus. Misschien kardinaalsmutsstippelmot (Yponomeuta cagnagella). Maar de rupsen van Yponomeuta plumbella and Yponomeuta irrorella  kun je ook op kardinaals muts vinden.  Ik ben er dus weer niet zeker van. Foto 26-5-2023.

Berkenpedaalmot (Argyresthia goedartella) Genus Argyresthia. Familie spinselmotten (Yponomeutidae). Een gouden nachtvlindertje met witte banden.  Ze vliegen zowel 's nachts als 's middags.  Spanwijdte: 10-13 millimeter. Vliegtijd: Mei- oktober.  Waardplanten: berk, els. Larve mijnen jonge scheuten en de katjes van deze bomen. Daar overwinteren ze. Na de winter verlaten ze die plek en verpoppen in een cocon onder de barst. Europa, Noord Amerika. Foto 23-7-2011.

Doornspinnertje (Scythropia crataegella) Genus Argyresthia. Familie spinselmotten (Yponomeutidae). De mot is wit met een donkere tekening.  Spanwijdte: 11-15 millimeter. Vliegtijd: Mei- september. Twee generaties per jaar. Waardplanten: Planten uit de rozenfamilie (Rosaceae) zoals meidoorn, dwergmispel, appel. Jonge rupsen maken mijnen in de bladeren. Daarna leven ze samen in een spinsel onder het blad Europa. Foto 18-8-2018.

Spitskopmotten (Ypsolophidae).

..  Eikenspitskopmot (Ypsolopha alpella). Familie spitskopmotten (Ypsolophidae). Goudgeel tot geelbruin met twee bruine banden over de voorvleugels. Hij lijkt op de Ypsolopha sylvella, maar die is bruiner met bredere dwarsbanden. Spanwijdte: 14-18 millimeter. Vliegtijd: Juni- september. De rups leeft in mei, juni in een licht spinsel aan de onderzijde van bladeren van de eik. Foto's 22-8-2018.

..   Bonte spitskopmot (Ypsolopha dentella). Familie spitskopmotten (Ypsolophidae). Kastanjebruin met een witte bovenzijde. Langs de onderrand van de voorvleugel een geelwitte golvende vlek.  Spanwijdte: 18-23 millimeter. Vliegtijd: Eind juni-eind september. De rups leeft in mei, juni in een licht spinsel tussen bladeren van de kamperfoelie. Foto's 2-7-2020.

Bloeddropjes (Zygaenidae). 

..   Sint Jansvlinder (Zygaena filipendulae). Familie bloeddropjes (Zygaenidae). Niet in de tuin maar in de duinen ongeveer 4 km van mijn huis. Een dagactieve nachtvlinder. De rode vlekken op de zwarte voorvleugels lijken op bloeddruppels. De achtervleugels zijn rood. Hij wordt wel eens verward met de sint-jacobsvlinder (Tyria jacobaeae).  Spanwijdte: ongeveer 38 mm. Waardplanten voor de rups zijn gewone rolklaver en moerasrolklaver. April-augustus. Twee generaties. De rupsen overwinteren. Europa. Foto's 26-7-2012.

Rups Sint-jacobsvlinder (Tyria jacobaeae). Familie bloeddropjes (Zygaenidae). Niet in de tuin maar in de duinen ongeveer 2 km van mijn huis. Een dagactieve nachtvlinder. Voor het eerst, dat ik de rups zo dicht bij huis aantref. De oranjegele zwarte rups voedt zich met het giftige jacobskruidkruid em amdere kruiskruidsoorten. Op deze foto op Duinkruiskruid (Jacobaea vulgaris subsp. dunensis),  Rups: juli-september. Vlinder: April-augustus. Eén generaties. Vrij lange vliegtijd omdat de poppen niet tegelijk uitkomen. Ze overwinteren als pop in de grond. Vlinder met zwarte voorvleugel met twee rode stippen en een rode streep langs de rand. De achtervleugel is rood met zwarte randen. Spanwijdte: ongeveer 32-45 mm. Europa, West- en Centraal-Azië. Ingevoerd in Nieuw-Zeeland, Australië en Noord-Amerika om daar jakobskruiskruid te bestrijden. Foto 6-7-2022.

www.vlindernet.nl Dagvlinders en macronachtvlinders.

www.microlepidoptera.nl Een site voor kleine vlinders.

Bij waarneming.nl. kun je, als je lid bent, aan elkaar informatie over dieren vragen en waarnemingen doorgeven.

 

Ik wil iedereen bedanken, die me bij waarneming.nl heeft geholpen met het determineren.  Met name Tymo Muus, John van Roosmalen en Luc knijnsberg.

  

  Engels / English                                                           

Subpagina Frankrijk: Insecten Frankrijk 

Subpagina vlinders:   Dagvlinders     Uilen, Noctuidae      Spanners, Geometridae      Bladrollers, Torticidae      Pyralidae, Crambidae      Sikkelmotten, Oecophoridae.