cicaden in de tuin


Tuin, planten:
tuin      lente      lente'07      zomer      zomerbloeiers      onkruid      herfst      winter      kamerplanten      euphorbia
Dieren, insecten in de tuin:
dieren/links      spinnen      vlinders      libellen      vliegen      zweefvliegen/1      zweefvliegen/2      wespen/bijen      kevers      wantsen      insecten overig
Nederlandse duinen, landen:
duinen      Australië      Duitsland      Engeland1      2      Frankrijk1      2      3      Ierland      Italië      Schotland      Spanje      Slovenië      Kroatië      Tsjechië
home      links      links2



Subpagina wantsen in de tuin:
"Water wantsen"      Schildwantsen (Pentatomoidea)      Blindwantsen (Miridae)      Bodemwantsen (Lygaeidae)      Nederlandse wantsennamen      Bladluizen 



To the English website / Naar de Engelse websiteEngels / English
    

Cicaden in de tuin.

 

Cicaden (Orde Auchenorrhyncha)

Een zangcicade gefotografeerd in Frankrijk.

Misschien mannacicade (Cicada orni) Familie Cicadidae.. Misschien mannacicade (Cicada orni) Familie Cicadidae. Misschien mannacicade (Cicada orni) Familie Cicadidae    

Misschien mannacicade (Cicada orni). Familie Cicadidae.

Ongeveer 25 mm. Eén van de bekende zangcicaden. In het Middellandse-Zeegebied hoor je ze altijd. Je ziet ze echter veel minder. Als ze tegen een boomstam zitten,  zijn ze heel goed gecamoufleerd. Als je dichterbij komt, stoppen ze met lawaai maken. Deze zat op een mooi plekje.

De larve van een cicade leeft enkele jaren onder de grond en voedt zich met sap van plantenwortels. De volwassen cicaden leven niet zo lang.   (enkele weken tot een paar maanden)

 

Iedereen kent de zangcicaden Cicadidae. Maar er zijn veel meer cicaden. Ook in Nederland heb je cicaden. Deze zijn kleiner en veel stiller. Je mist de antennes, zoals bij de wantsen. Op foto's zijn de kleine antennes niet of bijna niet te zien. De vleugels zitten als een dakje over het lichaam. 
De voorvleugels kunnen zowel verhoornd als vliezig zijn. Net als wantsen zuigen ze het sap van planten op. De zuigsnuit steekt echter niet uit. Ze kunnen goed vliegen, maar ook uitstekend springen. Er bestaan veel soorten en families.
De familie Cercopidae is tegenwoordig gesplitst in Aphrophoridae, Cercopidae en Clastopteridae. Achter de cicade Philaenus zie je daarom nog vaak de familie Cercopidae staan i.p.v. Aphrophoridae. Heel verwarrend.
Families: Schuimcicaden (Aphrophoridae), bloedcicaden (Cercopidae), spoorcicaden (Delphacidae), glasvleugelcicaden (Cixiidae), Dictyopharidae, kevercicaden (Issidae), doorncicaden (Membracidae).

 

Familie Schuimcicaden (Aphrophoridae).

De larven leven als spuugbeestjes in een hoopje schuim. Omdat ze verspreid in de planten zitten, hebben planten er minder last van spuugbeestjes dan van bladluizen. Dat schuim is gemaakt uit eigen lichaamssappen. Er zijn daarom maar weinig dieren, die hem eten.

Spuugbeestje in een hoopje schuim. Spuugbeestje in een hoopje schuim. Foto 18-5-2008. Nimf spuugbeestje. Nimf spuugbeestje. Foto 6-7-2013.

Alle cicaden uit de familie Aphrophoridae uit Nederland op Waarneming

Aphrophora alni. Familie Aphrophoridae... Aphrophora alni. Familie Aphrophoridae.  Aphrophora alni. Familie Aphrophoridae.
Herkenbaar aan de witte vlekken in de buurt van de rand van de vleugels. Maar Philaenus spumarius en varianten van andere Aphrophora soorten kunnen er op lijken.
In veel soorten bomen en struiken.
Lengte 9-10 mm. Mei - oktober. 
De larven leven in een schuimnest. Foto's 16-10-2012.   
Schuimbeestje of schuimcicade, Philaenus spumarius. Familie Aphrophoridae... Schuimbeestje of schuimcicade, Philaenus spumarius. Familie Aphrophoridae.. Schuimbeestje of schuimcicade, Philaenus spumarius. Familie Aphrophoridae.. Schuimbeestje of schuimcicade, Philaenus spumarius. Familie Aphrophoridae.  Schuimbeestje of schuimcicade, Philaenus spumarius. Familie Aphrophoridae.
Een heel variabele soort wat betreft tekening en kleur. De kleur en tekening van de Philaenus spumarius op de eerste kleine foto lijkt op die van de grotere Aphrophora alni. Maar Philaenus spumarius heeft heel fijne haartjes op zijn vleugels.
Lengte 5-7 mm. Juni tot september.
De larven leven in een schuimnest. Foto's: 19-6-2012, 23-9-2012, 11-11-2012.  
Neophilaenus (Neophilaenus minor of Neophilaenus lineatus). Familie Aphrophoridae... Neophilaenus (Neophilaenus minor of Neophilaenus lineatus). Familie Aphrophoridae.. Neophilaenus (Neophilaenus minor of Neophilaenus lineatus). Familie Aphrophoridae.  Neophilaenus Neophilaenus minor of Neophilaenus lineatus). Familie Aphrophoridae. Niet in de tuin, maar in de duinen ongeveer 4 km van ons huis.
Deze cicade zie ik veel in de duinen. Een cicade met lichte voorvleugels met een donkere langwerpige streep. 
Er zijn twee soorten, die vanaf een foto niet te onderscheiden zijn. Neophilaenus minor (♂: 4.0-4.5 mm; ♀: 4.1-5.1 mm) en Neophilaenus lineatus (♂: 4.6-5.6 mm; ♀: 5.4-6.8 mm). Neophilaenus lineatus is over het algemeen wat donkerder. 
Beide soorten leven op grassen, overwinteren als ei en hebben één generatie per jaar. Ze zijn voornamelijk te vinden van juni tot oktober. 
Foto's: 14-8-2017.  


Familie Bloedcicaden (Cercopidae). In Nederland twee soorten.
De larven leven als spuugbeestjes in een hoopje schuim. De cicaden zijn kleuriger dan de cicaden uit de familie Aphrophoridae. 

Alle cicaden uit de familie Cercopidae uit Nederland op Waarneming

Roodzwarte Dennencicade (Haematoloma dorsatum). Familie Bloedcicaden (Cercopidae)... Roodzwarte Dennencicade (Haematoloma dorsatum). Familie Bloedcicaden (Cercopidae).. Roodzwarte Dennencicade (Haematoloma dorsatum). Familie Bloedcicaden (Cercopidae).  Roodzwarte Dennencicade (Haematoloma dorsatum, Haematoloma dorsata). Familie Bloedcicaden (Cercopidae). Niet in de tuin, maar in de duinen ongeveer 4 km van ons huis.
Een zwarte cicade met een rode tekening. Hij lijkt op de bloedcicade (Cercopis vulnerata). Halsschild en schildje zijn zwart. De buitenrand van de voorvleugels is gedeeltelijk rood en de voorvleugels zijn behaard (in tegenstelling met de grotere bloedncicade). 
De cicade leeft op de naalden van dennenbomen. Ze zuigen het sap uit de naalden, waardoor die bruin worden. De larven eten van de wortels van grassen. 
Mei - augustus. De larve overwintert onder de grond. Lengte ongeveer 6,5-7,5 mm. Foto's 27-5-2013.
  
Bloedcicade (Cercopis vulnerata). Familie Bloedcicaden (Cercopidae)... Bloedcicade (Cercopis vulnerata). Familie Bloedcicaden (Cercopidae).  Bloedcicade (Cercopis vulnerata). Familie Bloedcicaden (Cercopidae). In Drenthe, helaas nog niet bij ons in de buurt gevonden.
Hopelijk vind ik hem nog bij ons in de buurt. Tot die tijd laat ik deze foto's staan. Hij lijkt op de roodzwarte dennencicade.
Een zwarte cicade met een rode tekening. Halsschild en schildje zijn zwart. De buitenrand van de voorvleugels is zwart en de voorvleugels zijn niet duidelijk behaard (in tegenstelling met de kleinere roodzwarte dennencicade). 
De cicade leeft op grassen en op andere lage planten en struiken (Hier op wilg). De larven eten van de wortels van grassen. April - augustus. De larve overwintert onder de grond. Lengte ongeveer 9-11 mm. Foto's 26-5-2016.
   


Familie Delphacidae.
De familie herken je door een grote beweegbare spoor bij de achterpoten.

Alle cicaden uit de familie Delphacidae uit Nederland op Waarneming

Javesella dubia. Waarschijnlijk. Familie Spoorcicaden (Delphacidae). Mannetje... Javesella dubia. Waarschijnlijk. Familie Spoorcicaden (Delphacidae). Mannetje.Javesella dubia. Waarschijnlijk. Familie Spoorcicaden (Delphacidae). Mannetje.  Javesella dubia. Waarschijnlijk. Familie Spoorcicaden (Delphacidae). Mannetje.
Niet helemaal zeker. Andere soorten in Nederland zijn J. discolor, J. forcipata, J. obscurella, J. pellucida. Ze zijn meestal halfvleugelig (brachypteer), maar komen ook volvleugelig (macropteer) voor. 
Doorschijnend voorvleugels, die gewoonlijk enigszins bruinachtig zijn. Ze zijn wat variabel wat betreft de tint, de mannetjes zijn meestal donkerder dan de vrouwtjes. 
Mei - september. Lengte brachypteer 2,5 mm en macropteer tot 3,5 mm.  Foto's 9-8-2016.
 


Familie dwergcicaden (Cicadellidae).
De voorvleugels zijn zachter. Op de achterpoot zitten vele doorns. Een grote familie verdeeld in onderfamilies en tribussen.

Alle cicaden uit de familie Cicadellidae uit Nederland op Waarneming

Onderfamilie Agalliinae.

Agallia consobrina. Onderfamilie Agalliinae. Familie Cicadellidae... Agallia consobrina. Onderfamilie Agalliinae. Familie Cicadellidae.. Agallia consobrina. Onderfamilie Agalliinae. Familie Cicadellidae.. Agallia consobrina. Onderfamilie Agalliinae. Familie Cicadellidae.. Agallia consobrina. Onderfamilie Agalliinae. Familie Cicadellidae.  Agallia consobrina. Onderfamilie Agalliinae. Familie Cicadellidae.
Een kleine cicade met opvallende donkere en lichte aders. Er zijn familieleden, die er op lijken.
Lengte 3,5-4 mm.
Waardplanten: Grassen. Februari - november.

Foto's 22-11-2012, 6-1-2013, 14-6-2016, 18-7-2016. 

Agallia consobrina. Onderfamilie Agalliinae. Familie Cicadellidae. zonder donkere tekening. Agallia consobrina. Nimf. Onderfamilie Agalliinae. Familie Cicadellidae. nimf.


Onderfamilie Aphrodinae.

Aphrodes spec. Onderfamilie Aphrodinae. Familie Cicadellidae... Aphrodes spec. Onderfamilie Aphrodinae. Familie Cicadellidae.. Aphrodes spec. Onderfamilie Aphrodinae. Familie Cicadellidae.. Aphrodes spec. Onderfamilie Aphrodinae. Familie Cicadellidae.  Aphrodes spec. Onderfamilie Aphrodinae. Familie Cicadellidae.
Een variabele cicade. Aphrodes makarovi en Aphrodes bicincta zijn vanaf een foto niet te determineren. Een derde soort is Aphrodes aestuarina.
Lengte van deze cicade is ongeveer 6 mm. Host: Verschillende planten. Op de foto op guldenroede. Juni - oktober.
Foto's 12-8-2016, 13-8-2016.  

Aphrodes spec. Nimf. Onderfamilie Aphrodinae. Familie Cicadellidae. Aphrodes nimf 20-6-2019.


Onderfamilie Cicadellinae. 

Groene rietcicade (Cicadella viridis). Onderfamilie Cicadellinae. Familie Cicadellidae. ..Groene rietcicade (Cicadella viridis). Onderfamilie Cicadellinae. Familie Cicadellidae. Groene rietcicade (Cicadella viridis). Onderfamilie Cicadellinae. Familie Cicadellidae.   Groene rietcicade (Cicadella viridis). Onderfamilie Cicadellinae. Familie Cicadellidae.
Het vrouwtje is groen, het donkerder mannetje blauwgroen. Ze leven van plantensappen. Vooral van grassen. Op deze foto's zitten ze op andere planten. 
Lengte 6-9 mm.
Mei  - november. Ze overwinteren als ei.
Palearctisch.  Foto 5-9-2014. Voor het eerst een groene rietcicade in onze tuin. De overige foto's (27-9-2013) zijn in de duinen gemaakt. 

Groene rietcicade (Cicadella viridis). Nimf. Onderfamilie Cicadellinae. Familie Cicadellidae. Nimf Cicadella viridis. 

Rododendroncicade (Graphocephala fennahi). Onderfamilie Cicadellinae. Familie Cicadellidae.   Rododendroncicade (Graphocephala fennahi). Onderfamilie Cicadellinae. Familie Cicadellidae.
Een prachtige cicade met een gele poten en buik. De voorvleugels zijn groen met twee rode lengtestrepen.
Je vindt hem in rododendrons. Die heb ik sinds een aantal jaren niet meer in de tuin. Blijkbaar is de kardinaalsmuts een goede vervanger, want ik kom ze in juli vooral daar tegen. In de maanden daarna zie je ze ook wel op andere planten.
Oorspronkelijk komt hij uit Noord-Amerika. Omstreeks 1930 is hij naar Engeland ingevoerd. Daarna heeft hij zich in dertig jaar over heel Europa verspreid.
Lengte 8-9 mm. Juli - november  


Onderfamilie Deltocephalinae.

Allygus mixtus. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae... Allygus mixtus. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae.  Allygus mixtus. Niet zeker!. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae.
De cicade is bedekt met donkere stippen. Een groot aantal dwarsaders is wit. Hij lijkt op de Allygidius commutatus en de Allygidius modestus. Een foto van de onderkant geeft zekerheid.
Lengte 6-7 mm. Juni- oktober.
De nimfen voeden zich met grassen. De volwassen cicade zie je in loofbomen als de eik.
Foto's 3-7-2011.

Allygus mixtus. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae. Allygus mixtus.Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae. 31-7-2016. Een zekere Allygus mixtus. Het laatste segment is duidelijk breder. Daaraan is hij te herkennen.

Allygus modestus. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae... Allygus modestus. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae.. Allygus modestus. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae.  Allygus modestus. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae.
Hij lijkt op de Allygidius mixtus, maar heeft korte diagonalen lijnen.  
Lengte 6-7,5 mm.
De nimfen voeden zich met grassen. De volwassen cicade zie je in loofbomen. Juni- oktober. Foto's 9-7-2016.  
Oosterse mozaïekdwergcicade, Orientus ishidae. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae.  Oosterse mozaïekdwergcicade, Orientus ishidae. Onderfamilie Deltocephalinae. Familie Cicadellidae.
Hij lijkt op de Allygidius met een mozaïekachtig patroon.  
Lengte 4,5-6,5 mm.
De nimfen zie je in allerlei soorten bomen en struiken. Juni- oktober. Overwintert als ei in plantenweefsel. Inheems in Japan, maar nu ook in Noord Amerika en Europa. Foto's 15-10-2024.  

 

Onderfamilie Iassinae.
Vrij brede cicaden. Groen of lichtbruin.

Iassus lanio. Onderfamilie Iassinae. Familie Cicadellidae.   Iassus lanio. Onderfamilie Iassinae. Familie Cicadellidae. Niet in de tuin, maar in de duinen ongeveer 4 km van ons huis.
De voorste vleugels zijn van groen tot lichtbruin. Bovenkant kop, halsschild en schildje zijn donker gevlekt. Hij lijkt zeer veel op Iassus scutellaris, die op iep voorkomt.
Lengte man 6,5-7,5 vrouw 8,2-6.3 mm.
Waardplant: Zomereik en wintereik. Overwintert als ei.
Europa. Foto 3-7-2018.   


Onderfamilie Idiocerinae.

Een handige tabel voor het vinden van de nimfen van de onderfamilie Idiocerinae: Tabel landesmuseum. Informatie onderfamilie Idiocerinae.

Acericerus heydenii. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae... Acericerus heydenii. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae.. Acericerus heydenii. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae.. Acericerus heydenii. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae. Acericerus heydenii. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae.
De voorste vleugels zijn grijsbruin, de aders zijn zwart bruin met witte vlekjes erop. Op de rug is er een lichte plek.
Hij is groter en donkerder dan de Acericerus vittifrons en A. ribauti. Lengte 6-6.5 mm.
Host: Esdoorn. De volwassen cicade overwintert.  Europa.
Foto's 23-11-2011.   
Idiocerus herrichii, Idiocerus herrichi. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae... Idiocerus herrichii, Idiocerus herrichi. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae.  Idiocerus herrichii, Idiocerus herrichi. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae. Niet in de tuin, maar 1 km van ons huis.
Hij lijkt op Idiocerus lituratus. Een bleke middellijn over het pronotum en opvallende tekening op het schildje. 
Idiocerus herrichi is te vinden op wilgen (Salix alba en S. fragilis).  Hier op knotwilg.
Ze overwinteren als volwassen cicade.
Lengte ongeveer 6-7 mm. 
Europa. Foto's 10-3-2014.   
Populicerus populi. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae. .. Populicerus populi. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae.   Populicerus populi. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae. Niet in de tuin, maar in de duinen ongeveer 4 km van ons huis.
Een bruine cicade met een gele kop en poten. 
Populicerus populi is te vinden op populier (Populus sp.) Hier op ratelpopulier (Populus tremula).
Ze overwinteren als ei. Juni - oktober. Lengte ongeveer 6 mm. Europa, M. Azië, de Kaukasus, Siberië, Centr. Azië, Oost-Azië en Noord-Afrika.
Foto's 19-8-2013.   
Stenidiocerus poecilus. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae. .. Stenidiocerus poecilus. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae.   Stenidiocerus poecilus. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae. 
Hij lijkt op Idiocerus herrichii, maar is iets kleiner en mist de kenmerkende gezichtsbeharing van I. herrichii. Informatie
blz. 240 entomologische berichten.

Opvallend is de brede witte middellijn over het pronotum en op het schildje. 
Hij komt uitsluitend voor op zwarte populier, waaronder Italiaanse populier. Die zijn niet in mijn tuin te vinden, misschien was hij verdwaald. Zeer zeldzaam, maar omdat Italiaanse populier vaak wordt aangeplant, kan hij nu op meer plaatsen voorkomen. 
Ze overwinteren als volwassen cicade.  Lengte ongeveer 5-6,5 mm. Europa.
Foto's 21-11-2016.

Viridicerus ustulatus. Oude naam Idiocerus ustulatus. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae. .. Viridicerus ustulatus. Oude naam Idiocerus ustulatus. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae.   Viridicerus ustulatus. Oude naam Idiocerus ustulatus. Onderfamilie Idiocerinae. Familie Cicadellidae. 
Een  helder groene cicade met een bruin schildje met twee lichte vlekken, De binnenste rand van de doorzichtige vleugels is ook bruin. 
Hij komt voor op populier. Die zijn niet in mijn tuin te vinden, dus ik weet niet wat hij bij mij eet. 
Het hele jaar. Ze overwinteren in groen blijvende bomen als taxus. 
Lengte ongeveer 4-5 mm. Europa.
Foto's 12-5-2015.   


Onderfamilie Macropsinae.

Oncopsis spec. Onderfamilie Macropsinae. Familie Cicadellidae... Oncopsis spec. Onderfamilie Macropsinae. Familie Cicadellidae.. Oncopsis spec. Onderfamilie Macropsinae. Familie Cicadellidae.. Oncopsis spec. Onderfamilie Macropsinae. Familie Cicadellidae.. Oncopsis spec. Onderfamilie Macropsinae. Familie Cicadellidae. Oncopsis spec. Onderfamilie Macropsinae. Familie Cicadellidae.
Oncopsis flavicollis en Oncopsis subangulata lijken veel op elkaar en zijn heel variabel zoals je op deze foto's kunt zien. 
Beide soorten vind je bij berken.
Lengte 4,5-5,5 mm. Mei -september. Maar ook Oncopsis alni en Oncopsis tristis vind ik er op lijken! Heel lastig dus. Foto's 14-5-2011, 23-5-2011, 6-6-2019.

Ook de nimfen zijn variabel in kleur en tekening.
  Oncopsis spec. larve Onderfamilie Macropsinae. Familie Cicadellidae. Foto's 17-6-2012. Oncopsis spec. larve Onderfamilie Macropsinae. Familie Cicadellidae. Lijkt op nimf Oncopsis carpini,

 

Onderfamilie Typhlocybinae. 

Tribus Alebrini.

Alebra. Tribus Alebrini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Alebra. Tribus Alebrini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Alebra. Tribus Alebrini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
In Nederland zijn de soorten: Alebra albostriella (vooral op zomereik), Alebra coryli (vooral op hazelaar), Alebra neglecta (haagbeuk, gewone vogelkers, meidoorn), Alebra viridis (vooral op wintereik), Alebra wahlbergi (verschillende loofbomen). 
Ze zijn nogal variabel en lijken op elkaar. Voorvleugels met lichte lengtestrepen en met een duidelijk membraan zonder aders bij het einde van de vleugel. Soms met oranje of rood. Deze Alebra vond ik in een zomereik. Dus misschien een Alebra albostriella. Mannetje 3,2-4 mm, vrouwtje 3,5-4,5 mm. Juni-oktober. Overwintert als ei. Foto's 5-8-2019.
   

Tribus Dikraneurini.

Liguropia juniperi. Tribus Dikraneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Liguropia juniperi. Tribus Dikraneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Liguropia juniperi. Tribus Dikraneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Een geelgroene cicade met witachtige en blauwachtige aders.
Hij voedt zich met cipressen.
Hij komt oorspronkelijk voor in het Middellandse-Zeegebied. Eind 20 eeuw heeft hij zich uitgebreid naar het noorden. Juli - vermoedelijk september. Lengte 3-3,5 mm.
Foto's 9-8-2016.   


Tribus Empoascini.

Empoasca spec. Tribus Empoascini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Empoasca spec. Tribus Empoascini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Empoasca spec. Tribus Empoascini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Deze cicade zie ik vaak in de taxus heg. Er zijn verschillende veel op elkaar lijkende soorten. Hij lijkt donkerder groen, dan op deze foto's. Op de kop en pronotum zijn witachtige markeringen. 
Ik zie ze het hele jaar.
Lengte 3-4 mm. Foto's 11-10-2012.  
Kybos. Nimf. Tribus Empoascini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Kybos. Nimf. Tribus Empoascini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Nog geen volwassen Kybos gevonden. Ik weet niet welke Kybos-soort het is.
Foto 6-6-2019.    


Tribus Erythroneurini.

Arboridia. Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Arboridia. Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.. Arboridia. Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Arboridia. Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Arboridia parvula (2,5-3 mm) en Arboridia ribauti (3-3,5 mm) zijn beide mogelijk. Behalve een klein verschil in afmetingen lijken ze heel veel op elkaar. Een lichtgele cicade met donkere langwerpige vlekken. Op het schildje twee zwarte vlekken, Twee andere er op lijkende soorten zijn Arboridia erecta en Arboridia velata
Deze vond ik op iep en esdoorn. Beide een groot deel van het jaar. Foto's 11-10-2016, 12-10-2016.
  
Zygina spec. Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae. Vrouwtje.. Zygina spec. Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae. Vrouwtje  Zygina. Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae. Vrouwtje.
Zygina-soorten hebben een rode zigzag-band over de voorvleugels. De soorten lijken veel op elkaar. Vrouwtjes zijn vaak niet te determineren. De clavus (deel voorvleugel langs het schildje) is donker, maar dat zie je bij meer soorten. Zygina angusta is een mogelijkheid. Ongeveer 3 mm. 
Een groot deel van het jaar. De volwassen cicade overwintert onder een wintergroen blad, zoals de cicade op de foto onder een blad van een braam.
Foto's 16-2-2018.   
Zygina flammigera Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  .. Zygina flammigera Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.    Zygina flammigera. Tribus Erythroneurini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  
Een rode zigzag-band over de voorvleugels. Een bruin schildje. De clavus (deel voorvleugel langs het schildje) is licht. Lengte 3.2-3.4 mm. 
Een groot deel van het jaar. De volwassen cicade overwintert onder een wintergroen blad (hier onder het blad van een roos).
Op verschillende houtachtige Rosaceae. Foto's 10-11-2019.   


Tribus Typhlocybini.

Edwardsiana spec of Fagocyba spec. Tribus Typhlocybin.i Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Edwardsiana spec of Fagocyba spec. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.. Edwardsiana spec of Fagocyba spec. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Edwardsiana spec of Fagocyba spec. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
In september, oktober zie ik ze  het meest op de Japanse sierkers. Onder bijna elk blad zit er wel een of meer. De sierkers heeft er geen last van.
Op de foto (2007) links zie je ook nog een Psocoptera-nimf: stof- of houtluis.  Daar zie je goed hoe klein ze zijn. Lengte 3-4 mm. Er zijn veel van die kleine gele soorten. Vanaf een foto zijn ze niet te determineren.
Foto's 20-10-2007, 26-9-2012.

Edwardsiana spec. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae. Edwardsiana spec. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae. 27-10-2016. Edwardsiana spec. op roos. Soort is weer niet mogelijk   

Eupteryx atropunctata. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Eupteryx atropunctata. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Eupteryx atropunctata. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Een gele cicade met donkere tekening. Hij lijkt heel veel op de Eupteryx aurata, die vooral op brandnetel voorkomt, een iets donkerder tekening heeft en wat grotere stippen op het halsschild heeft. Hij lijkt ook op Eupteryx origani, die in Limburg voorkomt op wilde marjolein. 

Hij komt voor op allerlei kruiden vooral lipbloemigen. Mei - oktober. Overwintert als ei. Lengte 3,4-3,8 mm. Foto's 4-10-2018.   
Eupteryx decemnotata. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Eupteryx decemnotata. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae. Eupteryx decemnotata. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Hij lijkt op de Eupteryx melissae, maar is nog iets kleiner. De donkere vlekken op de vertex (bovenkant kop) zien er iets anders uit.
Hij komt o.a. voor op Salie. Deze cicade vond ik in de buurt van Salie. April - oktober. Overwintert als ei. Lengte 2-3 mm. Foto's 6-4-2013.    
Eupteryx melissae. Tribus Typhlocybini Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Eupteryx melissae. Tribus Typhlocybini Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.. Eupteryx melissae. Nimf. Tribus Typhlocybini Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Eupteryx melissae. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Drie jaar na de Eupteryx decemnotoata vond ik ook de Eupteryx melissae in de tuin op salie. De verschillende vorm van de vlekken kun je nu goed zien. 
Buiten Nederland komt de Eupteryx salviae voor, die er veel op lijkt.
Hij komt o.a. voor op Salie (Salvia). Maar ook op andere planten uit de lipbloemenfamilie (Labiatae of Lamiaceae) zoals kaasjeskruidfamilie (Malvaceae), kattenkruid (Nepeta),  citroenmelisse (Melissa officinalis) Er zaten er dit jaar vele op Salie. Mei - oktober. Overwintert als ei. Lengte 3 mm. Foto's 20-9-2016. De onderste foto is van een nimf.   
Eupteryx. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Eupteryx. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Uit Lamiastrum galeobdolon subsp. argentatum geschud. Zou op Eupteryx stachydearum wijzen, want die komt op gevlekte dovenetel en gele dovenetel voor.
Helaas kan hij niet met zekerheid vanaf een foto worden gedetermineerd, want Eupteryx stachydearum lijkt op Eupteryx urticae, Eupteryx cyclops,  Eupteryx calcarata, Eupteryx collina, Eupteryx immaculatifrons, Eupteryx curtisii.
Eupteryx stachydearum is te vinden in juni - oktober en overwinter als ei. Lengte 2.8-3.6 mm. Foto 25-6-2018.     
Eurhadina. Met vervellinshuidje. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Eurhadina. Met vervellinshuidje. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Eurhadina concinna, Eurhadina kirschbaumi, Eurhadina pulchella. Eurhadina ribauti lijken veel op elkaar. Eurhadina loewii is alleen goed te herkennen als hij een brede donkere band heeft. Vleugels zijn in het midden vrij breed. Opvallende donkere vleugeladers. Cicade op de foto misschien nog niet helemaal uitgekleurd (net verveld). Lengte ongeveer 3,5 - 4 mm.
Foto 6-6-2019.    
.. lindbergina-aurovittata-1-27-10-2016.jpg (105718 bytes). lindbergina-aurovittata-2-27-10-2016.jpg (94904 bytes)  Lindbergina aurovittata Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Een geelgroene cicade met lichte strepen. Hij lijkt op Ribautiana tenerrima (achter donker) en Alebra albostriatella (zwarte vlekjes op de achterscheen). In loofbomen. Vooral zo als hier in eik. Augustus - november. 
Lengte 3-3,5 mm. Foto's 27-10-2016.   
Ribautiana ulmi. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae... Ribautiana ulmi. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae. Ribautiana ulmi. Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Hij lijkt op Ribautiana ognevi, die ook op iep voorkomt, maar die in Nederland nog niet gevonden is. Een geelgroene cicade met een donkere rand bij het doorzichtige laatste deel van de voorvleugels. Het schildje kan ook donkerder zijn dan bij de cicade op deze foto. Hij zit op iep, maar hij kan ook op andere loofbomen als eik, els en hazelaar voorkomen. Mei - november. Lengte 3,5-4 mm.
Foto's 11-10-2016.    
Gevlekte eikencicade (Typhlocyba quercus). Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.  Gevlekte eikencicade (Typhlocyba quercus). Tribus Typhlocybini. Onderfamilie Typhlocybinae. Familie Cicadellidae.
Voorvleugels met oranje of rode tekening. Hij zit op vooral op eik en prunussoorten. Juni - september. Overwintert als ei. Lengte 3-3,4 mm.
Foto 2-8-2019.    

Onderfamilie Ulopinae. Familie Cicadellidae. Soms ook wel gerekend tot een aparte familie Ulopidae.

Heidecicade (Ulopa reticulata). Onderfamilie Ulopinae. Familie Cicadellidae. Soms ook wel gerekend tot een aparte familie Ulopidae... Heidecicade (Ulopa reticulata). Onderfamilie Ulopinae. Familie Cicadellidae. Soms ook wel gerekend tot een aparte familie Ulopidae.s)  Heidecicade (Ulopa reticulata). Onderfamilie Ulopinae. Familie Cicadellidae. Soms ook wel gerekend tot een aparte familie Ulopidae. Niet in de tuin, maar in de duinen ongeveer 4 km van ons huis.
De heidecicadea is bruin en opvallend getekend met twee lichte banden over de vleugels. Soms met een derde band. Het is uitsluitend te vinden op heide. Zowel dophei (Erica) als struikhei (Calluna)
De achterpoten zijn niet geschikt om te kunnen springen, ze kunnen wel vliegen.
Je ziet ze het hele jaar, maar door de geringe afmetingen en omdat ze in de heideplanten zitten, zul je ze tijdens een wandeling niet zien.
Lengte 3 mm. Foto's 4-5-2015.
   


Familie glasvleugelcicaden (Cixiidae).
De voorvleugels zijn tenminste gedeeltelijk transparant en op de aders kleine borstelige haartjes. Nimfen leven in de grond van plantenwortels.

Alle cicaden uit de familie Cixiidae uit Nederland op Waarneming.

Tachycixius pilosus. Familie Cixiidae... Tachycixius pilosus. Familie Cixiidae.  Tachycixius pilosus. Familie Cixiidae. Niet in de tuin, maar in de duinen ongeveer 4 km van ons huis.
Langs de rand van de voorvleugels zijn drie donkere vlekjes. aan de bovenkant zie je ook een donkere vlek. In loofbomen en struiken. De larve voed zich met grassen. (aan de basis) Mei - juli. De volwassen cicade overwintert. Lengte 4,5-5,5 mm. Foto's 27-5-2013.   

 

Familie Dictyopharidae. 
Cicaden met een langwerpig voorhoofd als een soort neus. Geen foto's. Niet in Nederland, maar wel in Europa: Dictyophara europaea.


Familie kevercicaden (Issidae).
Gedrongen cicaden door de brede vleugels. De kop met twee ocelli.

Alle cicaden uit de familie Issidae uit Nederland op Waarneming.

Issus coleoptratus. Familie Issidae... Issus coleoptratus. Familie Issidae.. Issus coleoptratus. Familie Issidae. Nimf: Issus coleoptratus. nimf Familie Issidae.  Issus coleoptratus. Familie Issidae.
Het is te vinden op houtige planten en loofbomen.  Karakteristiek zijn de vele dwarsaders op de vleugels. Ze hebben een gedrongen lichaam. Issus coleoptratus lijkt veel op de veel zeldzamere Issus muscaeformis. Hier zie je het
verschil.  
Lengte 3-4 mm. Juni - november
De nimfen hebben een witte 'staart' bestaat uit strengen van was die worden uitgescheiden uit speciale klieren. Die kunnen ze bij het vangen makkelijk kwijt raken.
Foto boven: Deze issus zat op de kamperfoelie, die bij de hulst groeit, die ik in 2008 aan het snoeien was. Het grappige was, dat ik tijdens het fotograferen niet door had, dat er ook nog een nimf van de wants Campyloneura virgula (familie Miridae) op de tak zat. 
Andere foto's: 15-6-2012, 25-6-2012, 5-5-2012.  


Familie doorncicaden (Membracidae).
Cicaden met een groot halsschild met een lang uitsteeksel tot over het scutellum.

Alle cicaden uit de familie Membracidae uit Nederland op Waarneming.

Een cicade Stictocephala bisonia, Stictocephalus bisonia  Familie Gehoornde cicaden (Membracidae).  Buffelcicade (Stictocephala bisonia,  Stictocephalus bisonia).  Familie Membracidae. Gefotografeerd in 2010 in de Ardèche in Frankrijk.
Inheems in Noord-Amerika. In het begin van de 20e eeuw is deze cicade hoogstwaarschijnlijk via fruit in Europa verspreid. Hij komt nu voor in Zuid- en Midden-Europa, Midden-Azië en Noord-Afrika. In Nederland een zeer zeldzame exoot, die in 2003 voor het eerst in Limburg is gezien. 
Bisonia verwijst naar driehoekige vorm met de punten op de hoeken, waardoor hij op een bizon lijkt. De vleugels zijn transparant.
Deze licht groene cicades voeden zich met sap van bladeren van bomen en planten als wilg, iep, guldenroede, klaver. Maar ook van fruitbomen en wijnstokken.
De eitjes overwinteren in de takken. Het vrouwtje boort met haar legboor een gaatje voor de eieren. De nimfen verschijnen in mei, juni. Ze kruipen naar beneden en voeden zich met grassen en onkruid. Lengte: 6-8 mm

 

Parasieten van cicaden.

Nimf van een Issus met een ectoparasiet onder de vleugel uit de familie tangwespen, Dryinidae. .. Anteon brachycerum. Familie tangwespen, Dryinidae. Vrouwtje.

Nimf van een Issus met een ectoparasiet onder de vleugel uit de familie tangwespen, Dryinidae. (21-6-2018) Daarnaast een voorbeeld van een tangwesp. Anteon brachycerum. Familie tangwespen, Dryinidae. Vrouwtje. (7-4-2012)

Tangwespen leggen een eitje op een cicade. Meestal op een zoals op deze foto op een nimf van een cicade. De cicade blijft op dat moment leven. De larve van de tangwesp steekt alleen de kop door de huid van de cicade. De larve neemt in het begin maar weinig vocht uit de cicade. Als de larve bijna volgroeid is wordt de cicade leeggegeten. De larve spint daarna een cocon op een plant of in de bodem. Ze overwinteren als pop.

Informatie en foto ook op mijn wespen, bijen pagina.

Ik wil Harry de Koning, Henk Soepenberg en Marco de Haas bedanken voor hun hulp bij het determineren.

Ik heb veel informatie over cicaden uit de Britse site: Britishbugs.org.uk     Kleine cicaden: gallery.kunzweb.net
True hoppers Westelijke Palearctische Cicaden (Orde Auchenorrhyncha) door Marco Haas.    

 

Bij waarneming.nl. kun je, als je lid bent, aan elkaar informatie over dieren vragen en waarnemingen doorgeven.


Engels / English                                                           

 

                      

 

Subpagina wantsen in de tuin: "Water wantsen"      Schildwantsen (Pentatomoidea)      Blindwantsen (Miridae)      Bodemwantsen (Lygaeidae)      Nederlandse wantsennamen      Bladluizen                          

Subpagina Frankrijk: Insecten Frankrijk 

 

 

W3Counter Web Stats

 

 

-0-0-0-